Phật trường

Thưa Thầy kính yêu,
Nếu Phật đã không thực sự cần rời bỏ vợ con ông ấy để đạt tới chứng ngộ, thế thì liệu chứng ngộ có thể xảy ra ở bất kì đâu cũng được không? Tại sao tôi cảm thấy rằng tôi cần ở trong phật trường của thầy?
Deva Surati, Phật cũng đã nhận ra điều đó chỉ khi ông ấy đã trở thành vị phật - rằng nó có thể xảy ra ở bất kì đâu. Ông ấy đã không nhận ra điều đó khi ông ấy chưa là vị phật. Thế rồi ông ấy phải ra đi, bỏ lại cung điện, con, vợ, cha mẹ và đi tới hang động xa xăm trong núi non, trong rừng thẳm, để sống một mình với tự nhiên, để cho xã hội và tất cả những ước định của nó có thể bị bỏ lại đằng sau.

Vâng, khi ông ấy trở thành vị phật thế thì ông ấy biết rằng điều đó có thể đã xảy ra ở bất kì đâu. Nhưng khi bạn đã thành vị phật, đó là bối cảnh hoàn toàn khác. Rất dễ nói mọi điều như thế khi bạn đã đạt tới.

Và đó là một trong những vấn đề lớn nhất: điều chư phật nói, họ nói sau khi họ đã đạt tới, cho những người còn chưa đạt tới. Giao cảm trở thành khó khăn, rất khó. Chư phật nói, "Ông đã là chư phật rồi"; và khi bạn nghe rằng "Chúng ta đã là chư phật," bạn nói, "Thế thì sao phải lo nghĩ về nó? Thế thì sao lại thiền? Và sao lại là sannyasin?" Thế thì bạn đã bỏ lỡ toàn thể vấn đề! Và Phật chẳng nói gì sai cả - ông ấy tuyệt đối đúng - và vậy mà trước khi bạn có thể nhận ra chân lí của phát biểu của ông ấy, bạn sẽ phải kinh nghiệm nó theo cách riêng của mình.

Một ngày nào đó bạn sẽ trở thành vị phật. Thế thì bạn cũng sẽ có khả năng nói rằng không có nhu cầu bỏ cái gì cả. Thế thì bạn sẽ nói, "Không cần ở trong phật trường của thầy đâu." Nhưng ngay bây giờ điều đó là cần thiết, tuyệt đối cần thiết.

Phật trường tạo điều kiện thuận lợi cho nhiều quá trình, những điều vẫn có thể xảy ra nếu không có phật trường, nhưng sẽ đòi nỗ lực gian nan lâu dài, lâu lắm. Nó cũng hệt như khi gió thổi và đi qua bờ bên kia: bạn không cần chèo thuyền; bạn có thể đơn giản để thuyền đấy và gió sẽ đem nó sang bờ bên kia. Trong phật trường gió thổi hướng tới bờ bên kia; bạn có thể đơn giản buông xuôi theo gió và không nỗ lực nào bạn vẫn đạt tới bờ bên kia. Bạn có thể đạt tới bờ bên kia một mình nữa, nhưng thế thì bạn sẽ phải chèo thuyền. Thế thì bạn sẽ phải nhận mạo hiểm một mình trong biển cả chưa từng thám hiểm.

Trong phật trường bạn không một mình, có nhiều người đang di chuyển. Vài người đi trước bạn, vài người đi sau bạn; và bạn biết rằng mọi người đều đi, rằng mọi người đang có được sáng suốt mới, rằng mọi người đang tiến hoá, rằng mọi người đang tới gần bờ bên kia hơn. Và những người đi trước bạn bao giờ cũng có thể đảm bảo với bạn, "Đừng lo. Cứ đi tới đi. Đi tiếp đi! Bờ bên kia là thấy được rồi từ trạng thái chúng tôi; chẳng mấy chốc nó sẽ thấy được với bạn nữa." Và bạn có thể nói nhiều điều với những người ở đằng sau bạn. Đó là những người đang cần sự đảm bảo lớn lao. Đi vào trong cái không biết không phải là quá trình dễ dàng; phật trường trở thành dây xích.

Vâng, Surati, về căn bản điều đó là đúng - bạn có thể là vị phật ở bất kì đâu - nhưng ở trong phật trường mọi thứ sẽ dễ dàng hơn nhiều. Ở cùng thầy trong tình yêu sâu sắc và sự tin cậy nhiều điều bắt đầu xảy ra, cũng như xuân tới và hoa bắt đầu nở ra. Ngoài mùa vụ bạn cũng có thể xoay xở để đem hoa tới cho thực vật, nhưng thế thì phải làm nỗ lực lớn lao, nỗ lực không cần thiết. Khi mùa xuân có đó, mọi sự xảy ra theo cách riêng của nó. Một khi nó đã xảy ra, thế thì nó có vẻ dễ dàng cho mọi người.

Khi Copernicus khám phá ra luật nào đó, mọi người nói, "Chúng tôi có thể đã tìm ra chúng; chúng đơn giản thế." Nhưng không ai đã tìm ra chúng trước ông ấy.

Khi Columbus tới châu Mĩ, khám phá ra châu Mĩ và quay về, mọi người bắt đầu nói, "Đây chẳng phải là điều lớn lao thế đâu. Đừng làm om sòm về nó. Quả đất tròn. Bất kì ai cũng có thể đến đó được!"

Hoàng hậu Tây Ban Nha đã mời Columbus tới ăn tối; cả triều đình được mời. Và mọi người đều ghen tị với Columbus, cho nên họ nói, "Đây không phải là cái gì lớn rằng trái đất tròn."

Columbus nói, "Nhưng mới ba năm trước khi tôi nói trái đất tròn, chẳng ai sẵn sàng nghe tôi cả. Thực tế, tôi ngạc nhiên khi hoàng hậu đồng ý giúp tôi."

Điều đó đã xảy ra nhiều lần rồi: khi đàn ông không có khả năng hiểu cái gì đó của cái không biết, đàn bà lại có khả năng hiểu. Đàn ông đi với quá trình logic, chậm chạp hướng tới kết luận. Đàn bà mang tính trực giác: cô ấy không đi theo quá trình chậm chạp, cô ấy đơn giản nhảy vào kết luận. Đó là lí do tại sao lại khó nói với đàn bà thế, tranh cãi với đàn bà. Đàn ông bao giờ cũng thấy bản thân mình bị lúng túng, bởi vì anh ta đi với logic rất thiện xảo, chuẩn bị toàn thể nền tảng và từng bước qui trình. Anh ta theo "logic" tới kết luận, còn đàn bà bỗng nhiên nhảy vào mà chẳng có tiền đề, không có qui trình - cô ấy đơn giản đi tới kết luận. Họ sống trong các thế giới hoàn toàn khác nhau.

Hoàng hậu Tây Ban Nha đồng ý. Bà ấy nói, "Được rồi, hãy tiến lên, và ta sẽ chịu mọi chi phí."

Mọi người đều cười vào hoàng hậu ngu xuẩn, và mọi người đã nói, "Đàn bà sau rốt vẫn cứ là đàn bà - điên, khùng! Bà ấy hiểu gì về địa lí, thiên văn? Người đàn ông này đã lừa hoàng hậu."

Bây giờ mọi người đều nói rằng điều đó là dễ dàng. Columbus đã làm một điều: ông ấy lấy một quả trứng từ trên đĩa và bảo mọi người trong triều đình, "Ai có thể làm cho nó đứng thẳng trên bàn được không?"

Mọi người thử, nhưng trứng đều lăn xuống; nó sẽ không đứng thẳng dậy. Họ nói, "Điều này là không thể được. Điều này không thể làm được. Làm sao ông có thể làm cho quả trứng đứng được? Nó có hình tròn thế, nó nhất định lăn xuống."

Khi mọi người đã thử cả và đồng ý rằng điều này là không thể được, Columbus cầm quả trứng trong tay, đập mạnh trứng lên bàn để cho phần đáy thành phẳng, và quả trứng đứng đó. Họ tất cả đều nói, "Đây là lừa bịp! Sao ông không nói thế từ trước? Chúng tôi cũng có thể làm được điều đó!"

Columbus nói, "Bao giờ cũng dễ dàng khi một việc đã được làm. Tôi có ngăn cản các ông đâu, tôi đã không nói các ông không thể làm được điều đó, nhưng không ai trong các ông đã bao giờ tưởng tượng việc làm nó cả. Bây giờ nó là đơn giản, bây giờ mọi người đều có thể làm được nó, bây giờ nó chẳng là gì nhiều."

Khi bạn trở thành vị phật bạn sẽ ngạc nhiên, toàn thể hiện tượng này sao đơn giản thế. Bạn sẽ đâm ra phân vân... sao nó đã không xảy ra từ trước, sao tốn nhiều thời gian thế, nhiều kiếp thế? Ở Ấn Độ họ nói hàng triệu kiếp, và họ đúng. "Sao phải mất hàng triệu kiếp thế? Và quá trình này lại đơn giản thế!" Người ta đơn giản cười vào cái ngu xuẩn và lố bịch của con người.

Và vâng, chư phật nhất định nói những điều có thể nguy hiểm cho những ai còn chưa thức tỉnh.

Chẳng hạn, bạn nghe điều này - rằng Phật có thể đã trở nên chứng ngộ ở bất kì đâu - bạn có thể tìm ra cách hợp lí hoá để đi xa khỏi đây. Đó sẽ là thủ đoạn của tâm trí bạn. Và tôi không nói rằng bạn không thể trở thành vị phật được - bạn có thể trở thành vị phật ở bất kì đâu, ngay cả ở California - nhưng điều đó sẽ ngày một khó khăn hơn. Nếu nó không thể xảy ra được ở đây sẽ rất, rất khó cho nó xảy ra ở bất kì đâu khác, mặc dầu tôi không nói rằng điều đó là tuyệt đối không thể được. Nó không phải là tuyệt đối không thể được - nó là có thể được - nhưng bất kì cái gì là có thể đều không nhất thiết sẽ xảy ra. Thậm chí khả năng này cũng có thể bị bỏ lỡ nếu bạn không có hoàn cảnh đúng.

Trong thực tế chính ý tưởng về phật tính, về việc trở thành vị phật, đã nảy sinh trong bạn bởi vì bạn ở đây. Ở phương tây mọi người tôn thờ Christ, nhưng chẳng ai nghĩ rằng mình sẽ trở thành một christ. Điều đó là báng bổ. Chỉ có một Christ, đứa con duy nhất của Thượng đế! Điều đó là đủ để là người Ki tô giáo; chính ý tưởng về việc trở thành một christ có vẻ điên khùng.

Chính đóng góp phương Đông cho tâm thức nhân loại là bạn có thể trở thành Phật, là bạn có thể trở thành Christ, là bạn có thể trở thành Krishna, là bạn có thể đạt tới đỉnh cao nhất mà bất kì ai đã từng đạt tới, là bạn mang điều siêu việt bên trong bản thể mình như hạt mầm. Nhưng hạt mầm cũng cần mảnh đất đúng, cần người làm vườn. Thầy là người làm vườn, và trường năng lượng của thầy là mảnh đất đúng.

Hãy thận trọng với thủ đoạn của tâm trí! Nó bao giờ cũng có thể tìm ra sự an ủi, hợp lí hoá. Và những người đi theo con đường này phải nhận biết về việc hợp lí hoá và an ủi.

Một nông dân lái xe lên thị trấn mang vài sản phẩm đi bán. Sau đó anh ta quyết định dành cho mình một thời gian thoải mái bằng việc đi xem buổi biểu diễn khôi hài. Buổi biểu diễn gây hứng khởi cho anh ta nhiều tới mức sau đó anh ta quyết định mua cho mình một bộ quần áo mới tinh, kể cả bộ com lê, mũ và giầy, để làm cho vợ ngạc nhiên. Anh ta để chúng dưới ghế ngồi của lái xe và khởi hành về nhà.

Khi anh ta đi tới sông, anh ta đi ra vứt hết quần áo cũ xuống sông. Quay trở về xe của mình anh ta nhìn xuống dưới ghế - bộ quần áo mới không cánh mà bay mất rồi. "Ồ, đồ chết tiệt," anh ta tự nói với mình khi lái xe đi, "đằng nào thì mình cũng làm cho cô ấy ngạc nhiên!"

Tâm trí bao giờ cũng có thể an ủi bạn. "Nếu điều đó không xảy ra ở đó," tâm trí có thể nói, "ai mà biết được? - nó cũng có thể chẳng xảy ra ở đâu khác nữa. Nếu nó xảy ra ở đây," tâm trí có thể nói, "nó cũng có thể xảy ra ở bất kì đâu khác."

Nhưng tôi không thể phủ nhận được chân lí tối thượng - mặc dầu chân lí tối thượng còn chưa là lãnh thổ của bạn. Chân lí tối thượng là ở chỗ bạn đã là chư phật rồi. Vấn đề không phải là về nó xảy ra, cho nên nó xảy ra ở đâu cũng không thành vấn đề. Nó có thể xảy ra ở nhà; nó có thể xảy ra ở trong rừng; nó có thể xảy ra ở bãi chợ; nó có thể xảy ra ở tu viện. Nó có thể xảy ra khi ở cùng thầy; nó có thể xảy ra không có thầy. Nó có thể xảy ra cho tội đồ; nó có thể xảy ra ngay cả cho thánh nhân. Vâng, tôi biết vài thánh nhân mà điều đó xảy ra cho họ - tin tôi đi! Cho nên khả năng tối thượng có đó, nhưng để làm khả năng tối thượng thành thực tại tức khắc là quá trình hoàn toàn khác. Làm sao làm nó thành thực tại ngay tức khắc được?

Thầy là sự giúp đỡ vô cùng, và nếu thầy cũng có phật trường... Thầy có thể đi một mình, không tạo ra phật trường. Để tạo ra phật trường, thầy phải tạo ra hàng nghìn đệ tử. Thầy phải tạo ra năng lượng đa chiều trong đó tất cả mọi loại người cùng đóng góp, đổ năng lượng của họ vào. Thầy phải làm ra đại dương năng lượng, mạnh cực kì tới mức bất kì ai bước vào đại dương đều nhất định bị biến đổi - thỉnh thoảng mặc cho chính bản thân người đó; thỉnh thoảng thậm chí không biết điều gì đang xảy ra.

Điều đó dễ xảy ra hơn với thầy. Điều đó thậm chí còn dễ dàng xảy ra hơn với thầy có phật trường. Và nỗ lực của tôi không chỉ là để tạo ra phật trường ở đây mà để tạo ra những ốc đảo nhỏ trên khắp thế giới. Tôi không thích giới hạn khả năng mênh mông này chỉ cho công xã nhỏ bé này. Công xã này sẽ là cội nguồn, nhưng nó có chi nhánh khắp trên thế giới. Nó sẽ là gốc rễ, nhưng nó sẽ trở thành cây to. Nó sẽ đạt tới mọi nước, nó sẽ đạt tới mọi người tiềm năng. Chúng ta sẽ tạo ra những ốc đảo nhỏ; chúng ta đã bắt đầu tạo ra những công xã nhỏ, các trung tâm, trên khắp thế giới.

Gần hai trăm gia đình nhỏ đang vận hành trên khắp thế giới, nhưng đây chỉ là bắt đầu thôi. Hàng nghìn công xã nhất định xảy ra một khi công xã này đã trở nên được thiết lập thực sự và toàn bộ. Nó sẽ tạo ra sức đẩy tới, nó sẽ tạo ra niềm khao khát trên khắp thế giới tới mức chúng ta sẽ có nhiều, nhiều công xã trên khắp thế giới. Và bất kì khi nào sannyasins của tôi ở cùng nhau, tôi đều ở đó. Bất kì chỗ nào họ ngồi thiền, sự hiện diện của tôi sẽ được cảm nhận thấy.

Cho nên điều đầu tiên chúng ta phải tạo ra gốc rễ, và thế rồi đến cành. Toàn thế giới không thể tới đây được, nhưng chúng ta có thể phái các sứ giả, những người truyền cảm hứng của chúng ta; chúng ta có thể gửi các cành của mình lan xa và rộng. Chúng ta có thể bao phủ toàn thể trái đất. Chúng ta sẽ bao phủ toàn trái đất!

Điều này có tầm quan trọng mênh mông rằng nếu nó không xảy ra, nhân loại không có tương lai đâu. "Con người cũ" đã chết rồi: bạn đang mang xác chết. Con người mới tuyệt đối là cần thiết - chỉ thế thì trái đất mới này có thể tiếp tục sống; chỉ thế thì hành tinh này mới có thể vẫn còn sống.

Và con người có khả năng làm mới lại mình - chết đi quá khứ và được tái sinh. Con người có khả năng phục sinh. Nhưng trái đất gần như sa mạc ngày nay và những ốc đảo nhỏ được cần tới ở mọi nơi, cho nên những người đang khát này không thể nói, "Chúng ta có thể làm gì được? Nước không có sẵn. Làm sao chúng ta có thể làm dịu cơn khát của mình?" Chúng ta phải làm Thượng Đế thành sẵn có cho mọi người tìm kiếm có thể trên khắp thế giới.

Vâng, ngay cả ở các nước như Trung Quốc, Nga Xô Viết, và các nước cộng sản khác, nỗ lực của tôi là để tạo ra những ốc đảo nhỏ ở đó nữa. Họ đã bắt đầu rồi: họ đang ngầm ở đó - họ phải ngầm ở đó. Bạn sẽ ngạc nhiên, nhưng trong một thị trấn nước Nga chúng ta có hai mươi nhăm sannyasins - tất nhiên không mặc áo choàng da cam. Họ đã làm ra mala riêng của họ, và khi họ gặp nhau trong tầng hầm nào đó, họ mặc quần áo da cam, nghe băng, thiền, nghiên cứu sách. Họ đã dịch vài cuốn sách sang tiếng Nga; bây giờ việc dịch đó đang diễn ra khắp nơi.

Mới vài ngày trước đây tôi nhận được lá thư từ một phụ nữ, người đã tổ chức nhóm ở tầng ngầm đó, bức thư nói, "Chúng tôi đã sẵn sàng trở thành sannyasins. Chỉ một hướng dẫn của thầy và chúng tôi sẽ tự khẳng định bản thân mình, bằng bất kì giá nào." Và tất nhiên, ở Nga điều đó có thể là nguy hiểm. Nó chỉ có thể ngụ ý tù đầy hay tù chung thân ở Siberia. Cho nên tôi đã đưa cho cô ấy một thông điệp nói rằng, "Không cần ngay bây giờ đâu. Và nếu bạn muốn làm quần áo da cam, đừng làm chúng thành da cam, làm chúng thành đỏ đi - để cho họ trông như người cộng sản! Tôi có thể vận hành qua mầu đỏ cũng như qua mầu da cam; đừng lo. Tôi không thích đau khổ không cần thiết. Tôi không muốn tạo ra những kẻ tử vì đạo không cần thiết, chẳng bởi lí do nào cả. Và liên tục làm việc - làm việc còn quan trọng hơn."

Điều này sẽ lan rộng. Chẳng mấy chốc bạn sẽ thấy công xã mọc lên ở mọi nơi, và thế thì sẽ có khả năng cho tôi vận hành trên qui mô rộng hơn. Nhưng công xã gốc phải ở đây, và công xã gốc cần ít nhất mười nghìn sannyasins. Đó là tối thiểu để tạo ra đủ năng lượng để làm cả trái đất đập rộn ràng!

Bạn có thể trở thành vị phật ở bất kì đâu, nhưng trở thành vị phật ở đây sẽ dễ dàng hơn, sẽ là khả năng trong cuộc sống này. Trở thành vị phật ở đâu đó khác, chẳng cái gì có thể được nói - một kiếp, hai kiếp, ba kiếp hay nhiều kiếp. Bạn sẽ làm việc một mình; bạn sẽ không có sự giúp đỡ nào.

Có vài người là người thui thủi một mình, họ sẽ muốn đi một mình. Nếu bạn cảm thấy thích điều đó, tôi sẽ tuyệt đối hạnh phúc - bạn có thể đi tiếp theo kiểu riêng của mình. Nhưng bạn lại không phải là kiểu người đó. Đó là lí do tại sao bạn nói, "Tại sao tôi cảm thấy rằng tôi cần ở trong phật trường của thầy?" - bởi vì bạn quả thực cần ở đây! Bởi vì bạn không phải là người thui thủi một mình. Bởi vì bạn yêu cùng kiểu năng lượng đang đập rộn ràng quanh bạn. Bởi vì con đường của bạn là tình yêu và không phải là thiền. Và tình yêu là có thể chỉ ở nơi bạn có thể tìm thấy người yêu có phẩm chất cao. Bạn có thể tìm thấy người yêu ở mọi nơi trên thế giới, nhưng tình yêu đó sẽ chỉ là thèm khát.

Ở đây bạn sẽ thấy những người yêu có tình yêu không phải là thèm khát, những người có tình yêu là việc chia sẻ niềm vui, những người có tình yêu là sự giúp đỡ cho bạn - bàn tay chìa ra cho bạn để cho bạn có thể được kéo lên khỏi vũng bùn của mình.

Trích từ "Dhammapada: Con đường của Phật - tập 6"
Người dịch: Khuyết danh